Kent u dat? Maandagochtend, u start met goede zin aan de werkweek. Tot het moment waarop u uw mailbox opent en deze in het afgelopen weekend alweer blijkt volgestort met een vrachtlading aan grotendeels irrelevante berichten.
Ook deze maandag is het raak. Ik scan verschillende mails die me wijzen op de noodzakelijke, periodieke verificatie van mijn creditcard of de dreigende buitengebruikstelling van mijn betaalpas bij banken waar ik nooit een rekening had. Enkele berichten uit het netwerk van relaties, die mij erop attenderen dat ik wellicht een mailtje van hen heb ontvangen dat niet door hen is verzonden. En talloze onweerstaanbare aanbiedingen, variërend van een keukenrenovatie tot lustopwekkende middelen en de hoofdprijs voor mijn auto. Sommige zijn zo geloofwaardig en aantrekkelijk, dat ik bijna begin te twijfelen of ik toch niet even het bericht moet openen en op de bijgevoegde link moet klikken...
Gelukkig zijn onze IT-ers weer vroeg uit de veren om de eerste inloggers op kantoor te waarschuwen voor de berichten die door de beveiliging zijn geglipt. En daar blijht het niet bij. Ook nu zullen zij de beveiliging van ons systeem weer iets opvoeren om ook de nieuw- ste varianten van spam, phishing en hacking af te vangen. Je kunt er dan op wachten dat er ook weer onbedoeld bijlages bij vertrouwde berichten in quarantaine worden geplaatst, met de nodige klachten van email-gebruikers tot gevolg. Het aanscherpen van de preventieve maatregelen waarmee wordt geschipperd tussen veiligheid en werkbaarheid van het systeem begint steeds weer opnieuw. Het is een voortdurend kat-en-muisspel tussen beveiligingsexperts en oplichters.
Konden we voor kort de spamberichten nog herkennen aan het belabberde taalgebruik van de vaak buitenlandse trollen, met de introductie van Artificial Intelligence en ChatGPT is dat een stuk lastiger. De cybercriminelen hebben nu met één simpele opdracht aan ChatGPT binnen luttele seconden een mailbericht in elke gewenste taal dat niet van echt is te onderscheiden. Vervolgens kopen zij een actueel, illegaal verkregen mailbestand op het dark web en onze mailboxen zijn weer gevuld.
Willen we ons weren tegen deze vormen van cybercrime, dan moeten we niet alleen meer kennis vergaren over digitale veiligheid. Ook onze digitale intuïtie moet evolueren. Veel wetenschappers zijn ervan overtuigd dat ons onderbewuste eigenlijk razendslim is en wel 20.000 keer meer informatie kan verwerken dan ons bewuste. Het is dus goed om te luisteren naar je onderbuikgevoel. Als een aanbod te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
ERIK YPERLAAN
DIRECTEUR OOM