Hoe hou je het als familiebedrijf vol in een sterk veranderende wereld? Voor KMWE Toolmanagers uit Eindhoven is het geheim een combinatie van Brabantse hartelijkheid en zakelijke durf. Het bedrijf staat aan de vooravond van het zeventigjarige bestaan en bloeit als nooit tevoren; de vierde generatie staat inmiddels te trappelen om de specialist op het gebied van verspanend gereedschap volledig te gaan leiden.

Het verhaal van KMWE Toolmanagers is bijna het klassieke familiebedrijfverhaal: ooit begonnen door vader en zoon in een schuur achter de woning en inmiddels met zo’n zestig werknemers actief in Nederland en België. KMWE Toolmanagers is niet alleen leverancier, maar ook producent van gereedschap voor de verspanende hout-, metaal- en kunststofindustrie. Een bedrijf om trots op te zijn vindt directeur Corné Michiels (63). Het is de bedoeling dat hij en zijn vrouw Margaretha Michiels-Geven (61) in de loop van volgend jaar het bedrijf volledig overdragen aan hun dochter en zoon, Marlon (34) en Jorg (31). Al beseffen ze als geen ander dat zij hen niet alleen een mooi bedrijf in de schoot werpen. Corné: ‘Het is een mooie club mensen bij elkaar, maar het brengt ook een hoop zorgen en verantwoordelijkheden met zich mee. We zijn niet alleen verantwoordelijk voor zestig mensen, maar voeden ook hun gezinnen.’

Bakkersfamilie
Toch wegen de mooie kanten van het ondernemerschap zeker op tegen de harde verantwoordelijkheid, vertelt hij. ‘Ondernemen zit in mijn bloed. Ik kom uit een bakkersfamilie. Als kind stond ik koekjes in te pakken, de bakkerij schoon te maken. Toch zag ik mijn toekomst niet in de worstenbroodjes.’ Corné volgde een technische opleiding en kreeg tijdens zijn schoolperiode verkering met Margaretha Geven, dochter van medeoprichter Harry Geven. ‘Ze werkte toen al in de zaak van haar vader en deed, net als nu, de administratie. Mijn schoonvader was blij met de technische achtergrond die ik inbracht’, lacht Corné. Hij begon in het bedrijf, zoals het vroeger vaker ging, als slijper en rolde door de verkoop in. ‘Ik werd door mijn schoonvader als medewerker gezien, heb het echt niet cadeau gekregen en heb het moeten verdienen.’ In 1992 besloot hij met zijn vrouw een deel van het bedrijf over te nemen.

Skelter
Daarmee was KMWE Toolmanagers geboren. Toen twintig medewerkers groot en met een mooi klantenbestand, maar het was alsnog aanpoten. In die jaren werden ook de kinderen geboren en het gezin woonde achter het bedrijf. ‘Jorg reed als kind op zijn skelter door de werkplaats, we hebben nog foto’s van de kinderen in de Maxi-Cosi op het bureau. Ik was namelijk altijd op de weg of in het bedrijf. Mijn vrouw deed de administratie, we zaten er dag en nacht. Daarnaast deed zij het meeste met de kinderen. Maar er was altijd onderling begrip. Al was het wel goed dat we na vijftien jaar verhuisden, meer tijd kregen voor hobby’s. Toen ben ik ook gestopt met elke ochtend zelf de deur open doen. Het was een stukje loslaten.’ Dat loslaten gaat stap voor stap nu dochter Marlon en zoon Jorg in de zaak zitten. ‘Vaak wordt er bij een overdracht rationeel en financieel gekeken, maar mijn vrouw en ik zitten er ook emotioneel in. Onze hele ziel en zaligheid hebben wij in het bedrijf gestopt’, verwoordt Corné. Om de overdracht zo goed mogelijk te laten verlopen werd contact gezocht met het Brainport-programma Next Generation dat familiebedrijven begeleid. ‘Daar hebben we het over alle facetten en het is een fijne plek om ervaringen te delen’, vertelt Corné.

‹‹ Onze hele ziel en zaligheid
hebben wij in het bedrijf gestopt ››

Nieuwe generatie
De nieuwe generatie van KMWE Toolmanagers werkt inmiddels ook alweer een paar jaar mee in het bedrijf. Voor zoon Jorg was dat vanzelfsprekend. ‘Ik ben altijd betrokken geweest, deed vakantiewerk en voorraadtellingen en heb jaren de snoepautomaat bijgehouden. Dat was een mooie handel. Ik ging met opa naar de groothandel en bepaalde daarna mijn prijzen in de automaat’, lacht hij. Die automaat, weliswaar een nieuwere versie, staat er nog steeds. Maar Jorg heeft die ‘handel’ losgelaten. Hij begon niet zoals zijn vader in de slijperij. ‘Ik ben atechnisch, heb twee linkerhanden. Na de mavo ben ik handel en marketing gaan studeren en later deeltijd commerciële economie. Mijn eerste echte stappen waren dus in 2012 in de buitendienst, zonder verstand van wat er echt gebeurde. Maar door die functie kwam ik bij de klanten over de vloer en leerde ik tegelijk ons bedrijf en onze producten goed kennen.’

Een behoorlijke klus want de dienstverlening van KMWE Toolmanagers is breed. Het levert niet alleen gereedschappen, maar ontwerpt en produceert deze ook. Daarnaast worden onder andere frezen, boren en zagen scherp geslepen. ‘Klanten vragen om bepaalde vormen en structuren. We zijn goed in maatwerk in kleine series, van één tot honderd stuks. Dat kan al binnen 24 uur’, vertelt Jorg. Voor zus Marlon was het bedrijf jarenlang geen droom. Zij ging de zorg in als verpleegkundige. ‘Daar heb ik geleerd hoe het is om voor een werkgever te werken en op eigen benen te staan. Ik vond werken met mensen altijd al het leukste om te doen.’ Pas toen ze een paar jaar geleden twijfelde over het werk in de zorg en zocht naar meer balans en ritme in plaats van de wisselende diensten, kwam het familiebedrijf in beeld. ‘Ik ben intern begonnen met goederenontvangst en later ging ik serviceroutes rijden. Het werk gaf me meer balans, maar ik wilde wel graag meer met en tussen de mensen doen. Ondanks de groei van ons bedrijf hadden we nog geen officiële HR-afdeling, maar er speelde genoeg. Dat ben ik op gaan pakken. En ik vind het ontzettend leuk. Vanuit mijn functie kan ik het bedrijf en de mensen beter maken.’

Vakmensen schaars
Nieuwe tijden vragen om nieuwe oplossingen. Zo werken er in het bedrijf steeds meer vrouwen in technische functies, veelal zij-instromers. ‘Opleidingen in de techniek zijn niet zo populair, mensen blijven geen twintig jaar meer, we moeten het echt van andere doelgroepen hebben’, vertelt Marlon. Jorg houdt zich steeds meer bezig met automatisering van de processen. ‘Dat vraagt nieuwe vaardigheden van mensen. We investeren in systemen om bedrijfsprocessen minder afhankelijk te maken van vakmensen. Met name omdat die vakmensen schaars worden. We zijn begonnen met een kladblok en doen nu alles digitaal. Gereedschappen die van de klant komen en hier geslepen worden, krijgen een barcode en zijn zo traceerbaar. Die veranderingen doorvoeren is niet altijd makkelijk. Ik geef nu leiding aan mensen die hier al twintig, dertig jaar werken en mij kennen als jongetje op de skelter. Maar het leidinggeven gaat mij wel natuurlijk af’, vindt Jorg. Vader Corné vult aan: ‘Respect moet je verdienen. Door mee te lopen, je rugzak te vullen en open te staan voor de medewerkers.’

Want dat is wat in de vernieuwde bedrijfsvoering en met de professionele mentaliteit wel overeind blijft: de gemoedelijke bedrijfscultuur. De deuren van de directeuren staan open voor iedereen. Ze zijn altijd aanspreekbaar en bereikbaar. Marlon: ‘We kennen van elke medewerker de thuissituatie, we kennen de mensen. Dat maakt onze cultuur sterk.’ Jorg: ‘Die cultuur behouden valt niet mee, want klanten zitten strak op levertijd, stellen hogere eisen. Er moet een mate van gezelligheid blijven, maar het werk moet ook af. Dat blijft de uitdaging.’
 

METAALUNIE JONG MANAGEMENT
Een familiebedrijf overdragen aan de volgende generatie is een bijzondere klus. De familie Michiels kreeg hierbij hulp van Brainport Next Generation. Daarnaast is Jorg actief lid van Metaalunie Jong Management, sinds korte tijd als bestuursvoorzitter. Een plek om te netwerken, contact te houden met generatiegenoten en betrokken te blijven bij Metaalunie. Jorg: ‘Ik vind het erg leuk om met andere jonge ondernemers te sparren. Maar ook om mee te praten over de toekomst van de metaalsector.’

www.metaalunie.nl, zoekterm Jong Management