Tjdens een avondwandelingetje word ik getrakteerd op een spreeuwendans. Honderden luid kwetterende vogels bewegen als één lichaam door de lucht. Soepel en snel passen ze zich aan aan hun omgeving, telkens wijzigend van koers. Zo blijven de roofvogels op afstand.
Bijsturen
Flexibel kunnen reageren op veranderende omstandigheden is cruciaal. En dat geldt natuurlijk niet alleen voor de spreeuw. Neem OOM. Dit jaar bestaan we 40 jaar. Toen we begonnen, zat Nederland midden in een economische crisis en de werkeloosheid was hoog. Werknemers werkten vaak hun hele loopbaan bij hetzelfde bedrijf aan vrijwel dezelfde taken. En dat allemaal na één beroepsopleiding aan het begin van hun carrière. Om innovatie te versnellen, financierde OOM wetenschappelijk onderzoek en keerde subsidie uit aan bedrijven voor productontwikkeling. Met een papieren cursuscatalogus bezochten we bedrijven om het belang van opleiden onder de aandacht te brengen.
Inmiddels ziet de wereld er anders uit. Het tekort aan vakmensen is groot. Door de opkomst van computers, internet, robots, AI en geavanceerde metaalbewerkingstechnieken is het werk sterk veranderd. Snelle technologische innovaties maken een leven lang ontwikkelen noodzakelijk. Werkgevers hebben er baat bij dat te faciliteren. OOM adviseert en ondersteunt werkgevers en werknemers bij het versterken van leercultuur en eigen regie. We verstrekken financiële bijdragen en stellen online modules beschikbaar in leeromgeving oZone. Daarbij verzamelen we kennis, bijvoorbeeld over welke vaardigheden nodig zijn in de toekomst of de manier waarop mensen het beste leren op de werkplek. Zo dragen we bij aan allerlei projecten die de vakkennis en de instroom van vakmensen ten goede komen.
Tandje erbij
Door ons voortdurend aan te passen aan nieuwe werkelijkheden, is ons opleidingsfonds nog altijd relevant. Dat vieren we binnenkort met een feestelijk congres voor onze samenwerkingspartners. En als het aan mij ligt, is adaptief vermogen daar hét thema. Want door de technologische wedloop en zaken zoals de energietransitie, klimaatopwarming en veranderende geopolitieke verhoudingen, laat de toekomst zich minder goed voorspellen. De snelheid waarop je op (onverwachte) ontwikkelingen kunt inspelen, wordt steeds belangrijker. Hoe zet je met je bedrijf, organisatie of zelf een tandje bij? Hoe kan OOM dit ondersteunen? En hoe doen we dit als overheid, sociale partners, opleidingsbedrijven, scholen en collega-fondsen met elkaar?
Daar komt de spreeuwenwolk weer om de hoek. Want als het gaat om wendbaarheid, valt van deze vogels alvast iets te leren. Zij hebben namelijk een handig trucje om gezamenlijk de koers bliksemsnel en botsvrij te verleggen. Tijdens het zwermen houdt elke spreeuw maximaal zeven buurvogels in de gaten en zorgt dat hij daar niet tegenaan vliegt. Veranderen er een paar van koers, dan stuurt hij direct bij. Zo kunnen ze zorgeloos blijven zwenken. Mij lijkt dit een fantastische oefening om adaptief vermogen uit te proberen. Wie doet er mee?
JOLANDA JANSSEN,
HOOFD BELEID OOM