Heb je dat nou ook? Dat je wordt overvallen door verwondering, als je in Ik vertrek de avonturen volgt van landgenoten die in het buitenland hun geluk beproeven, zonder ook maar een woord ‘buitenlands’ te spreken? In dit tv-programma worden we regelmatig getrakteerd op hilarische verhaspelingen en onoverbrugbare taalbarrières. Met steevast als resultaat: het vastlopen in de lokale bureaucratie, verkeerd uitgevoerde verbouwingen en fors hogere kosten. Vermakelijk voor de kijker, maar frustrerend voor de vertrekkers in kwestie.

Door zo’n programma als Ik vertrek kunnen we ons beter voorstellen wat het betekent, om de taal niet goed te beheersen in het land waar je woont en werkt. Ook binnen onze grenzen wordt veelvuldig met dit probleem geworsteld. Niet alleen door nieuwkomers, maar ook door mensen die hier geboren en getogen zijn. Volgens de Algemene Rekenkamer is maar liefst 17 procent van onze beroepsbevolking laaggeletterd. Stel je even voor: dat betekent voor jouw bedrijf dat, wanneer er sprake is van een goede maatschappelijke afspiegeling, 1 op de 6 medewerkers moeite heet met  lezen en schrijven. De tijd dat we ons met grommende geluiden, gebaren en mimiek verstaanbaar maakten, ligt gelukkig alweer even achter ons. Iedere poging daartoe zouden we vandaag de dag al snel als grensoverschrijdend gedrag bestempelen.

Tegenwoordig communiceren we met taal, in woord en geschrit. Maar: voor medewerkers die deze niet of onvoldoende beheersen, zijn allerlei gewone zaken - werk- of veiligheidsinstructies volgen, een praatje maken met collega’s, een computer gebruiken - ongewoon lastig. Hun beperkte geletterdheid belemmert hun ontwikkeling, laat ze gemakkelijk in een sociaal en digitaal isolement belanden en het risico lopen om hun werk te verliezen. Voorkom dat je medewerkers door taalproblemen achterop raken en vertrekken. Zorg ervoor dat ze (bij)blijven door laaggeletterdheid met de nodige tact (Google voor tips) bespreekbaar te maken in je bedrijf. Organiseer vervolgens een training Nederlands op de werkvloer, bijvoorbeeld met het aanbod dat OOM daarvoor in de etalage van  cursuscatalogus.nl heet gezet. En doe vooral zelf ook mee, want dan neem je pas echt de drempel weg voor die 6e medewerker.

ERIC YPERLAAN
DIRECTEUR OOM