Vier bedrijven die elkaar niet kenden, stapten gezamenlijk in een ontwikkeltraject: het realiseren van de eerste zelfbedieningsovertoom ter wereld voor de gemeente Bunschoten. De opdrachtgever wilde wel zekerheid, dus richtten de vier een vof op. Eric Koele: ‘We hebben een uniek project gerealiseerd.

Acht jaar geleden bedacht scheepsbouwkundige Reinier Steensma van Waterrecreatie Advies samen met zwager Binnert Halbertsma (werktuigbouwkundige) dat een overtoom geschikt zou zijn als verbinding tussen de Oude Haven van Enkhuizen en het vaarroutenetwerk in West-Friesland. De twee bedachten een scharnierende wieg in een kar op een dwarshelling. Steensma. ‘De boot in de overtoom moet wel horizontaal blijven, anders kiepert hij eruit. Vandaar de scharnierende wieg.’ De beperkte beschikbare ruimte en de steile dijk in Enkhuizen brachten de twee op het idee.

Alles uitdenken
In Enkhuizen kwam het idee niet van de grond, maar het lukte Steensma om de gemeente Bunschoten te overtuigen. Steensma: ‘De gemeente Bunschoten wilde eigenlijk een sluis in de Oostdijk, maar dat werd te kostbaar geacht. Het idee van de overtoom kwam daardoor als geroepen.’ Een overtoom is een installatie waarin een schip over land van het ene water in het andere wordt getrokken. Vroeger waren er talloze overtomen in Nederland. Tegenwoordig is er nog maar een: in Langendijk is een overtoom die werkt met een elektrische lier. Steensma zag op de besturingskast ervan een sticker van H. de Vos Elektrotechniek uit Mijdrecht. ‘Ik dacht; die heeft er verstand van, dus die moet ik hebben. Eric Koele van Dutch Boatlifting kende ik als maker van een hydraulische botenwagen voor een haven in Lelystad. Dus benaderde ik hem.’ Bagger en Waterwerken Oosterwolde (BWO) kwam Steensma ‘via via’ op het spoor. ‘Samen met de gemeente Bunschoten vormden we een team dat het idee verder uitwerkte. Kan het eigenlijk wel, wat wij willen? Het  bestond niet, dus je moet alles uitdenken.’
 

‹‹ Het bestond niet,
dus je moet alles
uitdenken ››

Vof oprichten
De gemeente wilde een aanspreekpunt en dat was de aanleiding om een vof op te richten: Zelfbedieningsovertoom VOF. Steensma: ‘Bunschoten wilde terecht weten of ze een werkende installatie zouden krijgen en dat de partners eventuele problemen niet op elkaar konden afschuiven. Als vof namen wij het werk als één opdrachtnemer aan en we zeiden: ‘Wij maken het samen, we leveren een werkend geheel en dat kost zoveel.’ Daar zat voor ons wel een risico, omdat een ontwikkeltraject vol obstakels en valkuilen kan zitten. Maar de gemeente snapte dat ook. Het is een ondernemende gemeente die bereid was om tot op zekere hoogte daarin mee te gaan.’

Gezellig
Gevraagd naar kracht van de samenwerking zegt Steensma: ‘Onze kracht is scherp te zijn, goed te communiceren en recht door zee te zijn. Gaat er iets niet goed? Dan moet je niet zeuren, maar het oplossen.’ Eric Koele: ‘Dat we vier totaal verschillende personen zijn, helpt. Er ontstond een enorme klik en een gevoel van ‘we moeten dit samen doen’. Ik heb niet eerder meegemaakt dat er zo’n synergie ontstond, met zoveel enthousiasme.’ Steensma: ‘We hebben het ook heel gezellig gehad. Er is nooit ruzie geweest. Er was wel eens een scherpe discussie om iets opgelost te krijgen.’ Dat de vier het goed met elkaar konden vinden, hielp ook bij het overwinnen van de tegenslagen. Steensma: ‘We brachten de offerte uit en dachten binnen anderhalf jaar wel klaar te zijn. Voor we konden beginnen moesten we de stabiliteit van de dijk nog testen. Uit de sonderingen bleek dat er nog een veenlaag onder de net verstevigde dijk zat. Vervolgens hebben we de dijk een jaar lang moeten verzwaren om het water uit die veenlaag te persen. Dat was wel een leermoment.’ Koele: ‘We  moesten ook aantonen dat de Grote Modderkruiper er niet voorkomt. Dat was een onvoorziene kostenpost waarmee je moet dealen.’

Avontuur
Al met al was het een avontuur dat smaakt naar meer, zeggen Steensma en Koele. Steensma: ‘Huug de Vos is een echte kunstenaar op het gebied van veiligheid en het aan elkaar knopen van elektriciteitsdraadjes. En Derko van der Molen van BWO handelde alle procedures en vergunningen af. Als je ziet hoe positief hij die rol oppakt, daar heb ik diep respect voor. En Eric, die is nergens bang voor en kan alles maken. Ik was een beetje de spil in het verhaal en de contactpersoon richting gemeente.’ Koele: ‘Wij hebben veel ervaring in het vertalen van ideeën naar werkbare oplossingen. Dit project omvatte alle aspecten van metaalbewerking; van plaatwerken tot lassen tot spuiten. Mijn ene zoon deed het laswerk, de andere het spuitwerk en ik stond zelf ook nog achter de freesbank.’
De zelfbedieningsovertoom in Bunschoten werd afgelopen zomer opgeleverd. Steensma: ‘We bereiden nu een nieuw exemplaar voor. De omstandigheden op die nieuwe locatie zijn net weer anders, dus moeten we dingen aanpassen. Dat gaan we weer samen oplossen.’ Koele: ‘Er is nu een twintigtal  geïnteresseerden dus ik verwacht flinke groei.’