Mist één kaart’, dicteert Ria haar telefoon. Wanneer die haar woorden heeft gevangen in letters, schrijft ze die snel op een geeltje, dat ze op de doos van een bordspel plakt. Zo weet deze medewerker van de spelotheek haar beperkte taalvaardigheid voor haar collega’s goed te maskeren. En zij niet alleen. Ook de andere mensen die in de tv-serie Leven zonder letters worden geïnterviewd, hebben effectieve methodes ontwikkeld om hun lees- schrijf- en rekenproblemen verborgen te houden in hun werkomgeving. Aan presentator Frans Bauer – zelf kind van ongeletterden – durven ze die wel op te biechten. Die van de polsblessure, die plotseling op speelt. De bril, die alweer vergeten is. Of de formulieren, die mee naar huis gaan om door de partner te laten invullen.

Zet je de cijfers op een rij, dan is de kans aan- zienlijk dat er ook in onze bedrijven mensen werken die moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen en computerwerkzaamheden. Nederland telt namelijk ongeveer 2,5 miljoen laaggeletterden en daarvan heeht 57 procent betaald werk. Dat zijn dus ca. 1,4 miljoen werkenden. Daarbij is het percentage laaggeletterden in de arbeidssectoren industrie & energie en de bouw met respectievelijk 13,9 en 12,7 procent relatief hoog.

Toch gaan de mogelijke signalen van laaggeletterdheid maar al te vaak aan ons voorbij. Want, gaat er bij jou een lampje branden als jouw medewerkers bijvoorbeeld negatief over school praten? Niet verder groeien in hun werk? Een slecht leesbaar handschriht hebben? Geen punten en komma’s gebruiken of moeite hebben met navigatie?

Laten we daar toch alert op zijn. Want door het gebrek aan taalvaardigheden bespreekbaar te maken en laaggeletterde medewerkers te ondersteunen bij het vinden van een passende training, kunnen we echt verschil maken. Op die manier zorgen we er niet alleen voor dat ze minder kans hebben op financiële, sociale en gezondheidsproblemen. Dat ze zelfstandiger en veiliger kunnen werken. Maar ook dat ze een basis leggen voor de ontwikkeling van hun technische en digitale vaardigheden. En zo ontstaat er een gelijk speelveld, waarin niemand nog met een geheim hoeht rond te lopen en alle medewerkers een eerlijke kans krijgen om verder te groeien.

ERIK YPERLAAN
DIRECTEUR OOM