Vast dienstverband de norm, flexibel blijft belangrijk
Mkb-maakbedrijven worden al jaren geconfronteerd met een krappe arbeidsmarkt. Hierdoor kiezen veel ondernemers er juist voor om werknemers vaak in vaste dienst te nemen. Circa 80% van de werknemers bij mkb-maakbedrijven zijn al in vaste dienst. Daarnaast hebben ondernemers echter ook behoefte aan een flexibele schil van werknemers om goed om te gaan met de dagelijkse pieken en dalen in opdrachten. Helaas durven veel ondernemers het in toenemende mate – vanwege de grote risico’s door onder andere kosten bij verzuim en ontslag – niet aan om een werknemer (direct) in vaste dienst te nemen. Gelet op de grote risico’s is derhalve de flexibele inzet van werknemers voor de continuïteit van mkb-bedrijven van groot belang. 

SER en Commissie Borstlap
De politiek roept steeds luider dat de flexibilisering van de arbeidsmarkt in Nederland is doorgeslagen. De adviezen van de SER en Commissie Borstlap komen er in het kort op neer dat structureel werk in principe georganiseerd wordt op basis van arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd. De andere contractvormen zoals uitzendarbeid, oproepcontracten, tijdelijke contracten en het inhuren van zelfstandigen zonder personeel moeten beter worden gereguleerd, zodat meer werk- en inkomenszekerheid ontstaat en concurrentie op arbeidsvoorwaarden wordt voorkomen. Metaalunie kan zich in grote lijnen vinden in de adviezen, maar is wel van mening dat de mkb-maakbedrijven met een flexibele schil moeten kunnen blijven werken. Daarnaast is de discussie over schijnzelfstandigheid echt iets anders dan de discussie over tijdelijke en vaste contracten. Verwar dat niet!

Maximaal drie tijdelijke contracten, binnen maximaal 36 maanden
De ondernemers kiezen, zoals reeds aangegeven vanwege de risico’s en de hoge kosten  bij verzuim en ontslag, om werknemers eerst voor bepaalde tijd in dienst te nemen. Zolang de kosten bij verzuim en ontslag niet veranderen, zullen ondernemers zich gedwongen voelen om de werknemers eerst in dienst te nemen op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Metaalunie is dan ook van mening dat de huidige ketenregeling van maximaal drie tijdelijke arbeidsovereenkomsten binnen een periode van maximaal 36 maanden gehandhaafd dient te worden. Zeker zolang de risico’s en kosten voor een ondernemer, die gerelateerd zijn aan het in dienst nemen van (vaste) werknemers, zo hoog blijven.

Belang van inzet oproepkrachten, zzp’er en uitzendkrachten
De mkb-maakbedrijven kennen veelal pieken en dalen in hun productie. Het kunnen blijven werken met werknemers op basis van tijdelijke oproepcontracten en/of uitzendkrachten is dan ook een must voor de mkb-maakbedrijven. Door met tijdelijke oproepkrachten te werken, kunnen de mkb-bedrijven organisatorisch inspelen op de vraag en aanbod vanuit de markt. Ook zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) worden door mkb-bedrijven veelal ingehuurd om mee te werken bij pieken en dalen in de productie. Zzp’ers worden echter juist ook ingehuurd vanwege hun specialistische kennis, ervaring en kunde op een gebied dat niet behoort tot de bedrijfsorganisatie. Metaalunie is ook voorstander van een meer evenwichtige arbeidsmarkt, maar eventuele toekomstige beleidsmaatregelen moeten de mogelijkheid voor mkb-bedrijven om zzp’ers in te huren niet onnodig complex maken.

Oplossingsrichting: kosten voor verzuim en ontslag verlagen
Samen met MKB-Nederland heeft Metaalunie meerdere oplossingen aangedragen om de arbeidsmarkt in Nederland te hervormen. Een aantal oplossingen zijn:

• Metaalunie is voorstander van het verlagen van de kosten voor verzuim en ontslag. De kosten en het risico liggen op dit moment wel erg op het bordje van de werkgever. Wanneer een werknemer bijvoorbeeld ziek wordt, krijgt een ondernemer te maken met – en deels ook terecht – o.a. de verplichtingen van de Wet Poortwachter. Daarnaast moet de ondernemer gedurende 104 weken het loon bij ziekte doorbetalen. Met name bij mkb-bedrijven drukt deze last zwaar op de begroting en daarmee op het innovatievermogen en de productie. Met als gevolg dat ondernemers risicomijdend gedrag gaan vertonen en – ondanks dat ze wel willen – aarzelen om werknemers in vaste dienst te nemen.
• Daarnaast veroorzaakt de huidige systematiek van de transitievergoeding problemen voor met name mkb-ondernemers. Metaalunie is van mening dat de transitievergoeding die de werkgever verschuldigd is bij ontslag uitsluitend gebruikt moeten worden voor de transitie van de werknemer naar een andere baan (zeker in relatie tot de huidige krappe arbeidsmarkt). 
• Ook pleit Metaalunie voor het laten verdwijnen van de gedifferentieerde WW-premie. Ondernemers worden nu geconfronteerd met een hoge WW-premie, terwijl zij juist gedwongen worden tot het in dienst nemen van werknemers op basis van tijdelijke contracten. Wanneer voornoemde kosten verder naar beneden gebracht kunnen worden, zullen ondernemers sneller het risico nemen om een persoon in vaste dienst te nemen. Immers, een ondernemer wil investeren in zijn of haar werknemers en zal dit bij tijdelijke arbeidskrachten toch minder snel geneigd zijn te doen.