Europese ondernemingen die deelnemen aan het Emissions Trading System (ETS) en daarvoor geld vrijmaken moeten beschermd worden tegen oneerlijke concurrentie van buitenaf die niets of veel minder betalen voor hun CO2-uitstoot. Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) kan daar een goed middel voor zijn.

Door de concurrentie aan de grens te belasten kan ‘vereffening’ plaatsvinden en wordt ook buiten de EU eerder verduurzaamd. De invoering van CBAM verloopt echter rommelig. Voorkomen moet worden dat te snelle integrale invoering (en vooral: handhaving) leidt tot onbegrip, administratieve lasten en kosten, in het bijzonder bij mkb-ondernemers.

Behoorlijk wat leden van Koninklijke Metaalunie importeren rechtstreeks van buiten de EU (ijzeren/stalen/aluminium) producten die op de CBAM-lijst staan. Er moet door hen gerapporteerd worden hoeveel CO2 er bij de productie daarvan is uitgestoten, of er in het productieland voor die uitstoot is betaald, en zo ja, hoeveel. Op basis van de actuele Europese CO2-prijs berekent de EU vervolgens hoeveel de importeur nog moet afdragen. Er hoeht voorlopig nog niet betaald te worden, maar op niet-rapporteren staat wel een boete. Tot zover de theorie...

Dan nu de praktijk: van de Excel-bestanden die ingevuld moeten worden, trekt zelfs de meest doorwrochte boekhouder wit weg. Het aantal tabbladen en invulvelden is oneindig, de overwegend in het Engels geschreven handleidingen zijn zo goed als onleesbaar en het aantal webinars waarin externe bureaus tekst en uitleg geven neemt met de dag toe. Wat vooral steekt is dat de te maken sommen te veel onbekende variabelen bevatten om tot een oplossing te komen. Daar komt bij dat het online portaal, waar bedrijven hun opgave moeten doen, nog niet af is en ook de Douane zelf nog niet weet aan welke eisen de opgave moet voldoen. Door de rommelige en te voortvarende invoering dreigt een bureaucratie die enkel al vanwege de investeringstijd bergen met geld kost. Handhaving en boetes zou de kostenpost (en frustratie) verder doen toenemen.

Wat Metaalunie betreft moet er een pas op de plaats worden gemaakt. Om te beginnen: uitstel van de regeling totdat de gewenste helderheid is geleverd. Daarnaast moet er gewerkt worden met drempels, zodat mkb-ondernemers uit de wind worden gehouden. Vereenvoudigingen moeten er dan voor zorgen dat zij de opgave alsnog zelfstandig kunnen doen en daarvoor geen dure externe hulp hoeven in te schakelen. Geen overbodige luxe in deze tijd van ‘Regulatory tsunami on Green Initiatives’ vanuit Brussel.
 

GERARD WYFKER
BELEIDSSECRETARIS MILIEU, ENERGIE EN VERDUURZAMING