In oktober vorig jaar kondigde het kabinet een forse, meerjarige investering aan in het mbo. Tot 2028 wil minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) de banenmotor van onze economie met bijna een miljard euro per jaar versterken.
Kort daarop volgde het advies van de taskforce Doelmatigheid van de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) over kansrijk opleiden in het mbo. In het belang van een betere opleidingskeuze pleit de taskforce voor realistische beroepsbeelden, goede stages en de betrokkenheid van experts uit het bedrijfsleven bij het leren in de school en in de praktijk. Daarbij moet het makkelijker worden om bij een verkeerde keuze te switchen van opleiding.
Als zoete koek, zo gingen deze berichten erin, bij ons in de sector. Al in 2020 initieerden Koninklijke Metaalunie en FME een drastische modernisering van het metaaltechnisch mbo, gericht op het bieden van kansen. Komend schooljaar worden de eerste leerlingen opgeleid volgens een nieuwe, heldere opleidingsstructuur. Die biedt ruimte voor maatwerk en voor snellere aanpassingen van de lesstof aan veranderingen in de techniek.
Kortom: de seinen voor verdere versterking van de mbo-opleidingen in de metaaltechniek staan op groen. Wat rest, zijn de zorgen over de instroom. Het aandeel kinderen en jongeren op de totale Nederlandse bevolking daalt al decennia. Daarbij kiezen zij steeds vaker voor algemeen vormend onderwijs.
Toch gloort ook hier hoop aan de horizon. Want uit recent onderzoek blijkt dat scholieren een voorkeur hebben voor een (eerste) baan bij een mkb-bedrijf. Daar verwachten ze niet alleen breed te worden ingezet, invloed op het werk te kunnen uitoefenen en aansprekende producten te maken. Maar ook: persoonlijke aandacht, korte communicatielijnen en een prettige werksfeer.
Uit hetzelfde onderzoek komt bovendien naar voren dat scholieren hun beroeps- en opleidingskeuze vooral baseren op realistische informatie. Verhalen van echte vakmensen uit echte bedrijven, over bijvoorbeeld het productieproces, de werkzekerheid en de ontwikkelmogelijkheden. En dat blijkt exact de informatie die jongeren uit de sector zouden willen gebruiken om scholieren te overtuigen om voor de metaaltechniek te kiezen.
Aan de start van de loopbaan van scholieren staat het MKB-metaal dus 1-0 voor. Maar die voorsprong moet dan nog wel worden verzilverd in een eindoverwinning. Dus: zet ze in, die rolmodellen, ambassadeurs en experts. Bied die aantrekkelijke stageopdracht en die perspectiefrijke leerplek. Zoek het contact met het vmbo en het roc in jouw regio. En zorg voor een goede begeleiding op de werkplek en kijk hoe OOM je daarbij kan helpen. Want op die manier resulteert kansrijk opleiden ook daadwerkelijk in mooie loopbanen bij trotse mkb-bedrijven.
ERIK YPERLAAN,
DIRECTEUR OOM